Sağlık hizmetine erişim
Belçika’da, sağlık ile ilgili bilgiye ihtiyacınız olduğunda, bir sağlık probleminiz olduğunda veya acil bir durumda size yardım edebilecek birçok hizmet ve profesyonel çalışan bulunmaktadır.
Sağlık hizmeti için nasıl ödeme yapabilirim?
Sağlık hizmeti pahalıdır. Yasal olarak ikamet ediyorsanız, sağlık sigorta fonuna kaydınızı yaptırabilirsiniz. Sağlık sigorta fonu üyesi olduğunuzda, sağlık harcamalarınızı birkaç yolla azaltabilirsiniz:
- Üçüncü kişilere ödeme planı: Yalnızca doktora hasta katılım payı ödersiniz. Bu da, konsültasyon için 6 € ödeyeceğiniz anlamına gelir. Bilgi için doktorunuza danışın.
- Küresel Sağlık Kaydı (Globaal Medisch Dossier, GMD): Kalıcı bir aile doktoru belirleyin ve ondan GMD tutmasını isteyin. Bu; doktorun tam bir genel sağlık değerlendirmenize ulaşmasını ve size daha sağlıklı yardımcı olmasını sağlayacak. GMD ile aile doktorunuza gitmeniz daha ucuza mal olur. Hasta katılım payı 6 €’dan 4 €’ya düşer.
- Artan geri ödeme: Finansal durumunuz yeterli değilse, artan geri ödemeden yararlanmaya hak kazanacağınız anlamına gelir. Bu durumda sağlık sigorta fonu sağlık harcamalarının daha büyük bir kısmı için geri ödeme yapar. Örneğin; aile doktoruna gittiğinizde hasta katılım payı GMD ile 1€’dan, GMD olmadan 1,5€’dan düşülür. Bilgi için sağlık sigorta fonuna danışın.
Yasal ikamet iznim yoksa ne yapmalıyım?
Yasal ikamet izniniz yoksa, yine de sağlık hizmeti alma hakkına sahipsiniz. Bunun için OCMW (Sosyal Yardım Merkez)’de “acil sağlık hizmetine” başvurabilirsiniz.
Acil sağlık hizmeti nedir?
Acil sağlık hizmeti hakkı, yasal ikameti bulunmayanlar da dahil olmak üzere herkes için geçerlidir. “Acil sağlık hizmeti” hakkı yasa ile belirlenmiştir. Bu nedenle, yasal ikameti bulunmayan kişiler de sağlık hizmetine erişebilir.
Belirli bir müdahalenin acil olup olmadığına bir doktor karar verir. Acil sağlık hizmeti, bir hastanenin acil servisine gittiğinizde aldığınız hizmetten daha fazlasını içermektedir. Bir hastane ya da doktorda hem tedavi edici hem de önleyici işlemler olabilir. Prensipte, gerekli hizmeti içermektedir. Doktorunuz gerekli gördüğü takdirde, gebelik önleme ya da kürtaj muayenesi dahi acil sağlık hizmeti kabul edilebilir, ödemesi de OCMW tarafından yapılır.
Doktorun, diğer sağlık uzmanlarının ve OCMW’nin mahremiyetinize saygı gösterme ve sizin hakkınızdaki gizli bilgileri saklama ile ilgili yasal bir zorunluluğu vardır. OCMW’nin kamu hizmetlerine verdiği bilgiler sadece tıbbi faturaların ödenmesi için kullanılabilir.
“Acil sağlık hizmeti” prosedürü için koşullar nelerdir?
Acil sağlık hizmeti almaya hak kazanmak için karşılanması gereken 3 koşul vardır:
- Belçika’da yasal ikamet izni olmadan yaşıyor olmalısınız.
- Sağlık hizmetlerinizi kendiniz ödeyemiyor durumda olmanız gerekir.
- “Acil sağlık hizmeti”ne ihtiyacınız olduğunu gösteren, doktorun yazdığı bir sertifikanız olmalıdır.
“Acil sağlık hizmeti” almak için ne yapmalıyım?
Doktora gitmeden önce, yaşadığınız yerdeki OCMW’ye gitmelisiniz. Acil bir durum söz konusu olduğunda, OCMW’ye gitmeden önce doktorunuzdan veya bir hastanenin acil servisinden tıbbi hizmet almak mümkündür. OCMW’ ile mümkün olan en yakın zamanda iletişime geçmelisiniz (hizmet aldığınız zamanda veya hemen ardından).
OCMW koşulları taşıyıp taşımadığınızı kontrol eder. Sosyal bir anket dolduracaksınız, bu ankette size finansal durumunuz ve yaşam koşullarınız ile ilgili sorular sorulur. Zaman zaman OCMW size ev ziyaretinde bulunur.
Aile doktorlarının hepsi size “acil sağlık hizmeti” prosedürüyle hizmet sunabilir. Halk Sağlığı Hizmet Merkezi (Wijkgezondheidscentrum veya Maison médicale), genellikle yasal ikamet izni olmayan kişilere yardım etme konusunda daha fazla deneyime sahiptir.
Eğer daha fazla bilgi veya kanuni yardıma ihtiyacınız varsa bir CAW’a da (Genel Sağlık Merkezi) gidebilirsiniz.
Yasal ikametim varsa haklarım nelerdir?
Fedasil ya da OCMW; ikamet ettikleri yere bağlı olarak sığınmacıların sağlık harcamalarını karşılar.
Elektronik oturum kartınız ya da belli durumlarda “ek 15” geçici oturum belgeniz varsa, sağlık sigorta fonuna kayıt yaptırabilirsiniz. Daha sonra kocanız/karınız, 25 yaşın altındaki çocuklarınız ve ebeveynleriniz de kayıt yaptırabilirler. Bu sayede, tanınmış mülteciler ve himayelerindeki kişiler, sağlık sigorta fonuyla kayıt yaptırabilir.
Eğer bir sağlık uzmanı dilimi konuşmuyorsa ne yapmalıyım?
Doktor veya sosyal hizmetli gibi bir sağlık uzmanı, bir tercümandan aşağıdaki yollardan biriyle tercüme yapmasını isteyebilir:
- Tercüman muayene esnasında hazır bulunur;
- Tercüman telefon üzerinden çeviri yapar;
- Tercüman mümkünse web kamerası aracılığıyla tercüme yapar.
Tercümanın aşağıdaki özelliklere sahip olduğunu bilmek önemlidir:
- Profesyonel gizliliğe bağlı olması;
- Birinci tekil şahıs ile konuşması (’ben’);
- tarafsız olması ve söylenen her şeyi ekleme yapmadan, değiştirmeden veya eksik bilgi olmadan tercüme etmesi.
- Hasta için ücretsiz olması.